Kościół Świętej Marii Magdaleny

Kościół Świętej Marii Magdaleny – Nieliczne zabytki nowego miasta – Tychy

Obecna dzielnica miasta Tychy zwana Stare Tychy przed rozbudową w latach pięćdziesiątych XX wieku stanowiła jego centrum. A właściwie dzielnica ta była do tego okresu Tychami. To właśnie tutaj powstał słynny nie tylko w Polsce browar książęcy. Ale wizytówką Starych Tychów jest bez wątpienia kościół Świętej Marii Magdaleny. Położony jest on przy tyskim rynku, który to dzięki rewitalizacji stał się jedną z wizytówek miasta.

Kościół Świętej Marii Magdaleny – Nietypowa historia

Sam Kościół Świętej Marii Magdaleny a właściwie parafia ma dość burzliwą, choć typową dla regionu przemysłowego Górnego Sląska, historię. Pierwszy kościół na tym miejscu powstał pod koniec XV wieku i był świątynia drewnianą. Źródła historyczne niewiele mówią o tej świątyni, można się jednak domyślić, iż podobna była do wielu drewnianych kościołów z tego regionu. Tak zwany drugi kościół wiąże się z przejęciem świątyni przez gminę protestancką w latach 1569 -1629. O tym że jest to nowy kościół dowiedzieć się można z protokołu wizytacyjnego z 1628 roku gdzie wspomniano o całkowicie nowym, drewnianym kościele z dwoma dzwonami. Ten kościół swój upadek, zarówno jako budynku jak i parafii datuje na czas wojen śląskich i przyłączeniu tych ziem do protestanckiego Królestwa Prus. Po ustabilizowaniu się sytuacji oraz zakazaniu przez pruskie władze kontaktów z Polską, drewniana świątynia zaczęła się ponownie podnosić z upadku. W 1769 roku ówczesny proboszcz uświadomił parafianom konieczność budowy nowego murowanego kościoła, który to powstał w 1782 roku. Niestety dość szybko burza uszkodziła nowo powstały budynek, który aż do początku XIX wieku był remontowany.

XX-wieczne dzieje kościoła

Kościół Świętej Marii Magdaleny został dwa razy rozbudowywany w 1909 i w 1927 roku. Od tego czasu bryła kościoła jest niezmieniona. Jest to typowy późnobarokowy kościół z widocznymi, wspomnianymi wcześniej przebudowaniami. Kościół jest orientowany czyli część prezbiterialna z ołtarzem znajduje się we wschodniej części, posadowiony na planie krzyża łacińskiego. Od strony zachodniej znajduje się wąska wieża powstała po przebudowanie w 1927 roku, zwieńczona dwukondygnacyjnym, baniastym hełmem z latarnią. Szeroką nawę główną przecina transept z ozdobnymi szczytami. Za kościołem, patrząc od strony rynku, znajduje się cmentarz przykościelny. Był on jednak już zbyt mały na początku ubiegłego wieku, dlatego też zbudowano nowy cmentarz parafialny oddalony o kilka minut drogi od kościoła.

Osobistości parafialne

Warto wspomnieć, że wikariuszami w parafii Świętej Marii Magdaleny w Tychach byli między innymi błogosławiony ks. dr Emil Szramek męczennik zabity przez Niemców, ks. Jan Kapica działacz niepodległościowy, przywódca plebiscytowy, ks. Franciszek Blachnicki twórca ruchu oazowego oraz arcybiskup katowicki, ks. dr Damian Zimoń. Ciekawostką dotycząca tego kościoła jest także fakt, iż w jego okolicach wybuchło pierwsze powstanie śląskie 17 sierpnia 1919 roku. Tychy, które wówczas ograniczały się do aktualnej dzielnicy Stare Tychy zostały zajęte przez polski oddział powstańczy, który uczestniczył w Mszy Świętej w tutejszym kościele. Niestety następnego dnia powstańcy musieli się wycofać poza miasto, jednak to właśnie to miejsce jest jednym z pierwszym gdzie Ślązacy chwycili za broń by pomóc powrócić Śląskowi do Polski.

One thought on “Kościół Świętej Marii Magdaleny – Nieliczne zabytki nowego miasta – Tychy”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *